یکی از عوامل مهم در رشد و پیشرفت مناطق آزاد، توجه به توسعه متوازن در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌صورت هم‌زمان است.
در همین راستا، سازمان منطقه آزاد چابهار به‌عنوان یکی از موفق‌ترین مناطق درزمینهٔ تلاش در حوزه مسئولیت اجتماعی شناخته می‌شود.
در جهت اهداف راهبردی که برای مناطق آزاد تعریف‌شده، منطقه آزاد چابهار چهار هدف راهبردی را تعریف کرده است که شامل کمک به تأمین رشد و پویایی، اقتصاد مقاومتی، کمک به تنوع‌بخشی به پیوندهای اقتصادی، توسعه و تسریع عمران و آبادانی منطقه‌ای و توانمندسازی جامعه محلی درزمینهٔ‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی می‌باشد.

سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای این راهبردها که توسط دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی تعریف‌شده است، بهترین گزینه را در تدوین یک سند دیده است که براساس آن راه را ادامه داده تا به نتایج موردنظر دست یابد که با مشارکت دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، قراردادی جهت تدوین سند مسئولیت اجتماعی و نقشه راه و برنامه عملیاتی استقرار استراتژی شرکتی در منطقه آزاد چابهار منعقد گردید که در چند فاز تهیه‌شده و فاز اول آنکه مطالعاتی بوده به اتمام رسیده و وارد فاز اجرایی شده است.
اولویت این سند در بحث‌های آموزش، بهداشت، محیط‌زیست، توانمندسازی جامعه محلی و… است. در این راستا در حوزه اجتماعی دو ردیف بودجه‌ای در سازمان منطقه آزاد چابهار تعریف‌شده است که یک ردیف پرداخت‌های فرهنگی و اجتماعی می‌باشد.

در این بخش، پرداخت‌هایی برای سازمان‌های مردم‌نهاد، حمایت از برنامه‌های ورزشی، کاهش آسیب‌های اجتماعی، بهداشت و درمان، برنامه‌های فرهنگی اجتماعی انجام می‌گردد. ردیف دیگر به نام کمک به نهادهای حمایتی است که براساس قانون، مناطق آزاد مکلف هستند یک درصد از درآمد عوارض از محل ورود و خروج کالا و مسافر را برای کمک به اداره بهزیستی و کمیته امداد در نظر بگیرند که بخشی از نیازمندی‌هایشان را با این هزینه انجام دهند.
 
توجه ویژه به آموزش و زیرساخت‌های آموزشی
در بخش آموزش دو بخش شامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در این سازمان در نظر گرفته‌شده است. در بخش نرم‌افزاری، برنامه‌ای جامع و کامل برای معلمین، اساتید و دانش‌آموزان وجود دارد که موضوعاتی مانند توانمندسازی معلمین و کلاس‌های تقویتی برای دانش‌آموزان را در برمی‌گیرد. این حوزه بیشتر در حوزه معاونت فرهنگی سازمان منطقه آزاد چابهار است.
همچنین حوزه سخت‌افزاری، آموزش در راستای مسئولیت‌های معاونت اجتماعی است و شامل توسعه زیرساخت‌های آموزشی و… می‌شود. در سال ۱۳۹۷ قراردادی با سازمان نوسازی مدارس منعقد شد تا به‌موجب آن با همکاری منطقه آزاد چابهار، ۱۳ مدرسه در مناطق محروم چابهار، شهرستان کنارک و منطقه دشتیاری بازسازی و نوسازی شود. هرچند سال‌های قبل هم در مناطق محروم ساخت مدرسه و نوسازی در دستورکار سازمان منطقه آزاد چابهار بوده و در سال‌های ۷۲ و ۷۳ این سازمان در حدود ۲۵ مدرسه ساخته بود، اما امروز با نگاه ویژه‌ای که مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار جناب آقای کردی داشته‌اند، این موضوع به‌طور خاص دنبال می‌شود و در مهرماه سال جاری چند مدرسه در این منطقه افتتاح شد.
برخی مدارس نیز در حاشیه چابهار وجود دارد که بازسازی و بهسازی شده‌اند، یا توسعه پیداکرده‌اند. همچنین با کمک خیرین، لوازم‌التحریر، لوازم سرمایشی و یا آموزشی، ورزشی و… برای این مدارس تهیه‌شده است.

پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی
با توجه به هم‌مرز بودن چابهار با دو کشور افغانستان و پاکستان، یکی از مهم‌ترین موضوعات موردتوجه سازمان منطقه آزاد چابهار، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است.
با مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد، مرکز پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و پایگاه سلامت اجتماعی راه‌اندازی شده است. مرکز پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به‌صورت رایگان به محلات مختلف شهر سرکشی می‌کند و آموزش‌های لازم به خانواده‌ها، نوجوانان، جوانان و… را می‌دهد و پایگاه‌های سلامت اجتماعی نیز که در روستاها و محلات وجود دارد، برنامه‌های مختلفی مانند کارگاه‌های آموزشی و اردوهای دانش‌آموزی و... را پیگیری می‌کند.
 
توانمندسازی زنان
سازمان منطقه آزاد چابهار در بحث توانمندسازی زنان اقدام به خرید دار قالی برای آموزش و اشتغال زنان سرپرست خانواده کرده تا بتوانند با هنر خود و بافت تابلو فرش، مشغول به فعالیت شوند و در زمان کمتر بتوانند سود بیشتری دریافت کنند.
 
توانمندسازی معلولین
همچنین این سازمان در برنامه‌های موسسه خیریه «آوای روشنایی» که مربوط به توانمندسازی نابینایان است و نیز در برگزاری روز جهانی نابینایان برای اولین بار در چابهار مشارکت داشته است و توانسته با دعوت از اساتید و مربیان کشوری برای آموزش نابینایان کمک بگیرد؛ چراکه بسیاری از نابینایان در این منطقه توانایی استفاده از خط بریل را نداشتند و نمی‌توانستند با کامپیوتر کار کنند که به‌این‌ترتیب آموزش‌های لازم به آنها داده‌شده است.
 
توانمندسازی معتادان
مرکزهای سرپناه شبانه و کمپ‌ها ترک اعتیاد برای کمک به افراد معتاد و یا بی‌سرپناه از سوی سازمان منطقه آزاد چابهار در نظر گرفته‌شده که خدمات خوبی را شامل ملزومات بهداشتی، غذای گرم و… به آنها ارائه می‌دهند. در همین راستا برای افرادی که تصمیم به ترک گرفته باشند، شرایط برای رفتن به کمپ‌های ترک اعتیاد مهیا می‌شود.

اشتغال
اداره اشتغال به‌صورت مجزا از معاونت اجتماعی سازمان مشغول به فعالیت است و منطقه آزاد چابهار تفاهم‌نامه‌ای با صندوق کارآفرینی امید منعقد کرده و با سپرده‌گذاری در این صندوق، به طرح‌هایی که کارآفرینی برای روستاها و شهرهای چابهار دارد، برای ایجاد اشتغال نیز تمام افرادی که جویای کار هستند، از طریق اداره کار به شرکت‌های تابعه معرفی می‌شوند و با اولویت معرفی سرپرست‌های خانواده، برای افراد اشتغال‌زایی می‌شود و از همین طریق به تولید ملی هم کمک شده و بسیاری از تولیدات از سوی همین افراد در منطقه انجام می‌گردد.
 
بهداشت
یکی از نیازمندی‌های اصلی چابهار، امکانات بهداشتی است که ازنظر سرانه و آمار بهداشتی و بیمارستانی ضعیف است. در سال گذشته سازمان منطقه آزاد چابهار با وزارت بهداشت و درمان مشارکت کرده و در حدود ۲۰ هکتار زمین در بهترین نقطه منطقه آزاد برای احداث بیمارستان ۵۴۰ تخته خوابه اهدا نموده است.
خرید تانکر آب ۱۲ هزار لیتری برای آبرسانی آب به روستاها و آمبولانس مجهز به ICU، کانکس سیار دندانپزشکی برای خدمات دندانپزشکی به روستاها، بازسازی و تجهیز بیمارستان امام علی (ع) چابهار از دیگر اقدامات منطقه در حوزه بهداشت و سلامت بوده است. راه‌اندازی بخش آنژیوگرافی بیمارستان نیز ازجمله فعالیت‌های حائز اهمیت سازمان منطقه آزاد چابهار در حوزه بهداشت است.

ورزش
با توجه به اینکه ورزش‌های آبی و ساحلی و ورزش کریکت در چابهار مورد استقبال بومیان و گردشگران است، سازمان منطقه آزاد چابهار دهکده ورزشی «پیل بند» را طراحی کرده است. در فاز اول ورزشگاه دوهزارنفره سرپوشیده را آماده کرده و با توجه به اهمیتی که ورزش کریکت در این منطقه دارد، فاز دوم هم ساخت زمین کریکت است.

استادیوم ۱۲ هزارنفره فوتبال و زمینه برای انواع ورزش‌ها و کمپ تیم‌های ملی تأمین‌کننده فعالیت‌های ورزشی در دستورکار سازمان منطقه آزاد چابهار است. با توجه به بحث اقتصاد مقاومتی و با عنایت به ظرفیت‌های خوب چابهار، سازمان در تلاش است تا از بسیاری از هزینه‌ها و اردوهایی که برای تیم ملی در خارج از کشور صورت می‌گیرد، جلوگیری شود و تیم‌های ملی برای تمرین و کمپ به چابهار بیایند.
در همین راستا، مدیر امور اجتماعی سازمان منطقه آزاد چابهار بر اهمیت همفکری و حضور جوانان در توسعه اجتماعی تأکید کرد و گفت: منطقه آزاد چابهار توجه بسیاری به جوانان و گرفتن کمک فکری از آنها دارد و به همین منظور شورای جوانان منطقه آزاد برای همفکری و تجلیل از جوانان نام‌آور منطقه راه‌اندازی شده است.

مهدی آبروش افزود: سازمان منطقه آزاد چابهار در نظر دارد در آینده‌ای نزدیک ایزو ۲۶۰۰۰ که مربوط به مسئولیت اجتماعی است را نیز دریافت کند، اما ازآنجایی‌که تدوین و اجرا فاز اول سند مسئولیت اجتماعی به‌تازگی به اتمام رسیده، در نظر داریم در مراحل بعدی، تدوین نظام‌نامه مسئولیت اجتماعی و خط‌مشی‌ها در فازهای بعدی دریافت ایزو را در دستورکار دهیم. همچنین در نظر داریم تا همایش ملی مسئولیت اجتماعی را در چابهار برگزار نماییم.

سیل مهربانی
دی‌ماه 98، روزهای سختی را برای مردم نجیب سیستان و بلوچستان رقم زد. شامگاه 19 دی‌ماه بود که سیل در این استان جاری شد و خرابی‌های شدیدی را به‌جای گذاشت. همه مسئولین و متولیان امر برای یاری‌رساندن بسیج شدند؛ اما دراین‌بین چیزی که بیش از همه نگاه‌ها و قلب‌ها را به خود جلب می‌کرد، مشارکت بالای مردم بود که علیرغم اینکه خود خانه و کاشانه‌شان را در سیل ازدست‌داده بودند، اما به کمک سایر همنوعان خود شتافتند تاجانی نجات دهند و دلی را آرام کنند.
سازمان منطقه آزاد چابهار نیز همچون سنوات قبل همراه و همپای مردم از اولین ساعات وقوع سیل در استان تمامی خدمات و نیروهای خود را برای امدادرسانی، راهی مناطق مختلف کرد. ماشین‌آلات سنگین سازمان منطقه آزاد چابهار (1 کامیون، 1 لودر، 1 بیل مکانیکی، 11 تریلی، 11 جرثقیل، 3 تراکتور) برای بازگشایی راه‌ها و مسیرها و انتقال کمک‌های انسان دوستانه در مناطق سیل‌زده این شهرستان مشغول به خدمات‌رسانی شدند.

همچنین معرفی موسسه خیریه «مه‌بان گل‌افشان» منطقه آزاد چابهار به‌عنوان خیریه معتبر در سطح کشور جهت جمع‌آوری کمک‌های هموطنان به مناطق سیل‌زدگان را در دستورکار قرار گرفت. همین طور معرفی موسسه خیریه «دستیاری به دشتیاری» جهت جمع‌آوری کمک‌های مردمی در تهران و ارسال به منطقه دشتیاری و کنارک با هماهنگی خیریه «مه‌بان گل‌افشان» و سازمان منطقه آزاد چابهار، آماده‌سازی سالن ورزشی ۲ هزارنفره ورنا، سالن چندمنظوره انصار المهدی (عج)، سالن نمایشگاه بین‌المللی جهت اسکان موقت شهروندان در مواقع ضروری از دیگر اقدامات سازمان منطقه آزاد چابهار بود.
راه‌اندازی پایگاه‌های جمع‌آوری کمک‌های غیرنقدی در جلوی درب ورودی بازارها و سالن چندمنظوره انصارالمهدی (عج) و هماهنگی ارسال کمک‌های خودجوش بازاریان به مناطق سیل‌زده نیز از دیگر اقدامات سازمان منطقه آزاد چابهار بود.

ارسال محموله‌های تجمیع شده در پایگاه منطقه آزاد چابهار به آسیب‌دیدگان سیل در روستاهای شهرستان کنارک با هماهنگی هلال‌احمر، ارسال آب‌معدنی و نان، ارسال پتو توسط ۲ دستگاه وانت تویوتا با حضور خیران و تجار منطقه آزاد چابهار، ارسال ۶ تن بار شامل ۵۰۵ پکیج با حضور غرفه‌داران بازار صالحیار به منطقه دشتیاری نیز دیگر خدمات این سازمان در همان روزهای ابتدایی بود. همچنین ۲ کامیون هرکدام به مقدار ۱۰ تن انواع ملزومات شامل آب‌معدنی، پتو و مواد غذایی، کنسرو، برنج و خرما به مناطق سیل‌زده چابهار و کنارک ارسال گردید.
سازمان منطقه آزاد چابهار در کنار اجرای طرح‌های عمرانی و اقتصادی سرمایه‌گذاری در انجام مسئولیت‌های اجتماعی از روزهای اول اقدام به جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای مناطق سیل‌زده کرد.

همچنین، اسکان و ساماندهی امدادگران خارج استان در هتل صدف منطقه آزاد چابهار، فراهم نمودن تجهیزات آشپزی در مسجد پیامبر اعظم (ص) با مشارکت بازاریان و خیرین جهت پخت‌وپز غذا به‌صورت روزانه توسط خیرین شیرازی، اسکان و ایاب و ذهاب مقامات کشوری جهت بازدید از مناطق سیل‌زده به‌منظور نیازسنجی و روند امدادرسانی، ارسال محموله به روستاهای فاقد راه زمینی توسط بالگرد با مشارکت پایگاه دریایی امام علی (ع)، اعزام ماشین‌های سنگین جهت بارگیری محموله ارسال‌شده از تهران توسط هواپیمای باربری بنیاد علوی نیز از دیگر اقدامات سازمان منطقه آزاد چابهار در روزهای بحرانی سیل در استان و منطقه بود.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار تأکید کرد:
دوباره‌سازی و تعمیر مدارس سیل‌زده در راستای مسئولیت‌های اجتماعی منطقه آزاد چابهار
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: بنا به تقسیم وظایفی که صورت گرفته، بازسازی، دوباره‌سازی و تعمیر مدارس سیل‌زده در راستای مسئولیت‌های اجتماعی را برعهده گرفتیم.
عبدالرحیم کردی اظهار داشت: در سیل اخیر ۲۸۶ مدرسه آسیب‌دیده و ۵۶ مدرسه نیازمند تخریب کامل و بازسازی مجدد است.
وی افزود: بنا به مأموریتی که به دستگاه‌های اجرایی محول شده است و همچنین در راستای مسئولیت اجتماعی سازمان منطقه آزاد چابهار، بازسازی و تعمیر و بازگرداندن دانش‌آموزان به این مدارس را برعهده گرفتیم.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار تصریح کرد: روند بازسازی در روزهای آینده وارد فاز عملیاتی می‌شود و در بودجه امسال و سال آینده هم مجموعاً ۱۰ میلیارد تومان برای این کار در نظر گرفته‌شده است که به‌مراتب تا پایان اختصاص داده می‌شود.

کمک 100 میلیارد ریالی سازمان منطقه آزاد چابهار برای بازسازی مدارس سیل‌زده
همچنین مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تأکید کرد: سازمان منطقه آزاد چابهار برای بازسازی و ساخت مجدد مدارس دچار خسارت شده مناطق سیل‌زده، مبلغ یکصد میلیارد ریال هزینه خواهد کرد.
عبدالرحیم کردی در جلسه شورای آموزش‌وپرورش استان سیستان و بلوچستان که با حضور وزیر آموزش‌وپرورش برگزار شد، گفت: در حوزه زیرساخت‌های آموزشی سازمان منطقه آزاد چابهار برای بازسازی و ساخت مجدد مدارس دچار خسارت شده مناطق سیل‌زده، مبلغ یکصد میلیارد ریال هزینه خواهد کرد.
همچنین، سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی و نیز توجه همیشگی به تحصیل و آموزش کودکان و نوجوانان این منطقه، موسسه خیریه «مه‌بان گل‌افشان» را متولی جمع‌آوری کمک‌های نقدی از هموطنان در جهت بازسازی و ساخت مدارس سیل‌زده معرفی کرده است.

آموزش، مهم‌ترین اولویت سازمان منطقه آزاد چابهار
لازم به ذکر است، سازمان منطقه آزاد چابهار باهدف پر کردن شکاف آموزشی مدارس چابهار و نواحی همجوار آن و در راستای ایفای نقش مسئولیت اجتماعی برنامه‌ریزی‌هایی را در جهت بهبود وضعیت آموزشی در دستورکار قرار داده و اقدامات قابل‌توجهی در این زمینه انجام داد است. این سازمان در سال‌های اخیر و با ایفای مستمر مسئولیت اجتماعی در بخش آموزش‌وپرورش توانسته است گام‌هایی اثربخش را در این حوزه بردارد و از طریق برنامه‌ریزی و اجرای درست مسئولیت اجتماعی به‌عنوان پایه و اساس کار برای آحاد جامعه ایجاد حق نماید.
همواره مفهوم والای مسئولیت اجتماعی با موضوعیت آموزش در سازمان منطقه آزاد با توجه به وضعیت نامناسب آموزش‌وپرورش استان خصوصاً حوزه چابهار و نواحی همجوار آن حائز اهمیت خاص و ویژه‌ای بوده است که در ذیل به برخی از اقدامات سازمان در این بخش پرداخته‌شده است:

- احداث مدرسه 8 کلاسه روستای کمب
- واگذاری زمین و مشارکت جهت احداث دبیرستان دخترانه در محدوده منطقه آزاد
- واگذاری زمین جهت احداث مدرسه هوشمند تحت عنوان مفید در منطقه آزاد
- احداث مدرسه دخترانه حضرت مریم و نرجسیه روستای تیس با مشارکت سازمان نوسازی مدارس
- مشارکت با مجمع خیرین مدرسه‌ساز در جهت احداث مدرسه چهار کلاسه دخترانه روستای بنو اسحاق بازار
- حمایت از دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی دبیرستان دانا و توانای منطقه آزاد چابهار که از این تعداد کثیری از آنان در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی روزانه و دانشگاه فرهنگیان پذیرفته شدند
- پرداخت کمک‌هزینه تحصیلی به دانش‌آموزان روستایی و محروم از ده منطقه آموزش‌وپرورش جنوب استان (سرباز، راسک، دشتیاری، چابهار، کنارک، قصرقند، نیکشهر، فنوج، بنت، لاشار) همراه با امکانات شبانه‌روزی به‌صورت رایگان در جهت فراهم کردن فضای آموزشی استاندارد برای دانش‌آموزان
- اجرای طرح توانمندسازی دبیران و عوامل آموزشی دبیرستان
- برگزاری دوره‌های تقویت کلاس‌های کنکور
- برگزاری دوره‌های تقویت کنکور
- برگزاری دوره‌های آموزشی جهت مدیران مقطع ابتدایی
- مشارکت در احداث کتابخانه رمین
- پایه‌گذاری دبیرستان دانشگاه دانا و توانا منطقه آزاد چابهار باهدف تربیت نیروی متخصص برای بخش‌های مختلف جامعه
- احداث و تجهیز کتابخانه مرکز علمی کاربردی منطقه آزاد چابهار
- مشارکت با برنامه‌های آموزش‌وپرورش جهت برگزاری دوره‌های تقویت بنیه علمی دانش‌آموزان پشت کنکور
- برگزاری کارگاه بالندگی و شکوفایی معلمین دوره ابتدایی شهرهای جنوب استان
- برگزاری همایش طمع خوش ریاضی
- برگزاری جشن بازگشایی مدارس و توزیع بسته‌های آموزشی در بین دانش‌آموزان
- حمایت از برنامه‌های اجتماعی مؤسسات مردم‌نهاد و خیریه‌ها با رویکرد آموزشی و توانمندسازی
- حمایت در تجهیز مدارس حاشیه شهر به ملزومات اداری دفتری و سیستم سرمایشی از محل موجودی در انبارهای سازمان
- بورسیه ۷5 درصد از دانش آموزان پذیرفته‌شده مدرسه دانا و توانا
- حمایت از دانشجویان بی‌بضاعت بومی جهت جلوگیری از بازماندن از تحصیل
- حمایت از طرح پایان‌نامه فارغ‌التحصیلان بومی با موضوعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مرتبط با اهداف سازمان منطقه آزاد چابهار
- برگزاری کلاس‌های آموزش‌های لازم جهت بانوان مناطق حاشیه‌نشین شهرستان چابهار در راستای طرح شناسایی مزیت پایدار کسب‌وکارهای خرد و ایجاد خانه هدای چابهار
- حمایت از دانشجویان نخبه بومی کم‌بضاعت (پرداخت هزینه‌های تحصیلی)
- حمایت از دانش‌آموزان مدارس استثنایی (تأمین سمعک جهت دانش‌آموزان کم‌بضاعت)‌
- توسعه و بازسازی فضای کتابخانه مرکزی شهرستان چابهار
- تجهیز اماکن آموزشی نواحی همجوار به ملزومات آموزشی، اداری و سیستم، سرمایشی و هوشمندسازی کلاس‌های آموزشی
- برگزاری کارگاه مشارکت اجتماعی دانش‌آموزی باهدف ارتقاء سرمایه اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس با مشارکت سازمان مردم‌نهاد و اداره بهزیستی
- برگزاری کارگاه آموزشی جهت دانش‌آموزان مدارس ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان در سطح منطقه و شهرستان باهدف جلوگیری و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر
- فراهم کردن امکان تحصیل و پرداخت کمک‌هزینه تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان مستعد بومی (در قالب پرداخت شهریه و برگزاری کلاس‌های تقویت بنیه علمی)
- توزیع بسته‌های آموزشی شامل لوازم‌تحریر، کتب درسی و آموزشی، کتب قصه و زبان انگلیسی، البسه ورزشی و کیف مدرسه در بین روستاهای چابهار، کنارک، دشتیاری، نیکشهر
- طرح مشارکت اجتماعی دانش‌آموزی باهدف ارتقاء سرمایه اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس با حضور نمایندگان ادارات بهزیستی کل شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان توسط سازمان منطقه آزاد چابهار با همکاری بهزیستی استان و موسسه مردم‌نهاد نبی اکرم (ص) برگزار گردید.

گزارش: محمدجواد صادقی