مشروح گفت‌وگو با مرتضي بانك، دبير شورايعالي مناطق آزاد پيرامون دستاوردهاي منطقه آزاد چابهار را در پي مي‌خوانيد.
***
سفر شما به چابهار مصادف شده با يك‌سالگي تصويب طرح توسعه محدوده منطقه آزاد چابهار؛ اين يك سال ر ا چطور ارزيابي مي‌كنيد؟ آيا چابهار توانسته به اهداف طرح توسعه محدوده دست يابد و يا دست‌كم در مسير آن قرار گرفته است؟
به دنبال توسعه محدوده منطقه آزاد چابهار و الحاق شهر به منطقه آزاد، يكي از جدي‌ترين دغدغه‌ها نوع همكاري و ترسيم شيوه عملكرد و مسئوليت‌ها بود. اما امروز با همكاري خوبي كه در منطقه ميان دستگاه‌ها صورت گرفته، بستر مناسبي براي استفاده از ظرفيت‌هاي قانوني منطقه آزاد به منظور توسعه چابهار و سواحل مكران فراهم شده است. با اين حال اين همكاري‌ها و همراهي‌ها در ابتداي راه قرار دارد و به منظور توسعه سواحل مكران بايد هماهنگي دستگاه‌هاي اجرايي با منطقه آزاد در بالاترين سطح ممكن باشد. منطقه آزاد هم نشان داده كه به عنوان پيشران و موتور محرك توسعه حركت مي‌كند و مديران استاني نيز درك خوبي نسبت به اين موضوع داشته و طي سال گذشته براي تحقق اهداف توسعه محدوده منطقه آزاد هم‌قدم شده‌اند.
آيا مي‌توانيد براي اين تعامل مصداقي عيني و عملياتي هم بياوريد؟ به عبارتي دستاوردي كه نمود بيروني اين تعامل باشد؟
به عنوان نمونه در راستاي اين تعامل بايد به ارتباط منطقه آزاد و بندر اشاره كرد كه همكاري‌ها در بالاترين سطح انجام شده و اثرات آن در اقتصاد منطقه و حتي استان نمود داشته است. اتصال بندر به منطقه آزاد، ظرفيت‌هاي ترانزيتي و صادراتي چابهار را آزاد كرده و اين نقطه استراتژيك كه تا سال96 عملا سهمي از ترانزيت و صادرات نداشت، طي يك سال گذشته و با هم‌‌افزايي حاصل از وصل شدن بندر و منطقه آزاد، بالغ بر 140هزار تن كالا از اين بندر صادر شده است. موضوع ترانزيت كالا هم نسبت به سال گذشته بالغ بر 80درصد افزايش داشته است.
يكي از اهداف برجسته كه همواره در طرح توسعه محدوده منطقه آزاد به آن اشاره مي‌شد، بهره‌مندي مردم چابهار از مزيت‌هاي منطقه آزاد بود؛ آيا تغيير مرزهاي منطقه آزاد بهره‌اي براي مردم چابهار داشته است؟
در كنار دستاوردهاي مهم و ارزشمند منطقه آزاد چابهار در زمينه فراهم آوردن بستر‌هاي سرمايه‌گذاري و هدايت اين منطقه در مسير توسعه اقتصادي، منطقه آزاد چابهار طي سال‌هاي گذشته قدم در راهي گذاشت كه پيش از اين كمتر به آن توجه شده بود. آشتي دادن و همراه كردن عنصر اصلي توسعه با روندهاي حركتي منطقه آزاد، اقدام ماندگاري است كه منطقه آزاد چابهار آغاز كرده است. طي سال‌ها حضور و فعاليت منطقه آزاد در چابهار، مردم چابهار كمترين بهره را از مزيت‌هاي منطقه آزاد داشتند، اما امروز با توسعه محدوده شاهد سهيم شدم مردم چابهار در روند توسعه سواحل مكران هستيم.
در صورت امكان به مصداق‌ها و موارد سهيم شدن مردم چابهار در روند توسعه اشاره كنيد؟
در چارچوب سياست‌هاي توسعه اجتماعي، كارهاي بسيار ارزشمندي در منطقه آزاد چابهار برنامه‌ريزي شده و صورت گرفته است. چنانكه بيش از 100 پروژه فرهنگي و آموزشي پيش‌بيني شده است كه با 700 ميليارد تومان سرمايه‌گذاري در حال انجام است. از جمله اين اقدامات بايد به ساخت مدارس جديد، تجهيز و توسعه مدارس قبلي، ايجاد و توسعه اماكن ورزشي، راه‌اندازي خانه‌هاي اميد روستايي و كتابخانه‌هاي روستايي و همچنين خانه فرهنگ كمالان اشاره كرد. خانه‌هاي اميد روستايي يكي از ابتكارات منطقه آزاد چابهار است كه براي چابهار به يادگار مي‌ماند و منشاء دانش‌افزايي و مهارت‌آموزي در مناطق روستايي خواهد شد. همچنين آبرساني روستايي تيس را بايد در زمر بزرگترين پروژه‌هاي ملي به شمار آورد كه امروز در حال انجام است. با اجراي اين پروژه، برجسته‌ترين مشكل مردم اين منطقه حل مي‌شود.
يكي از پروژه‌هايي كه در سفر به چابهار از آن بازديد كرديد، مجتمع پتروشيمي بود، روند تكميل واحدهاي پتروشيمي را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
توسعه مجتمع پتروشيمي و راه‌اندازي واحدهاي پتروشيمي در چابهار سرعت بسيار خوبي دارد. راه‌اندازي و توسعه واحدهاي پتروشيمي، علاوه بر اينكه بطور مستقيم اشتغال و گردش مالي و اقتصادي براي چابهار به همراه دارد، همچنين سبب شكل‌گيري و توسعه صنايع پائين‌دستي در چابهار مي‌شود. حجم بالاي تقاضاي سرمايه‌گذاري در منطقه آزاد چابهار هم نشان از اين مهم دارد.
و به عنوان پرسش پاياني، دهه آينده چابهار را با توجه به توسعه محدوده منطقه آزاد، چطور مي‌بينيد؟
منطقه آزاد چابهار اكنون و با زيرساخت‌هايي كه فراهم كرده، يكي از توانمندترين و پربازده‌ترين مقاصد براي سرمايه‌گذاري است كه با توسعه سرمايه‌گذاري‌ها، نه تنها اقتصاد منطقه و استان شكوفا مي‌شود كه چابهار در آينده نزديك به يك قطب اقتصادي توانمند و اثرگذار در سطح ملي و حتي بين‌المللي تبديل مي‌شود.
