طی سال‌های گذشته توسعه چابهار به دلیل اهمیت استراتژیکی که این منطقه از آن برخوردار است بسیار مورد توجه قرار گرفته است. امروز بیشترین تمرکز منطقه آزاد چابهار بر اقدامات زیر بنایی و تکمیل زنجیره حمل و نقلی برای توسعه گردشگری و تردد آسانتر سرمایه گذاران داخلی و خارجی است. این منطقه امروز نقش بی بدیلی در کریدور شمال به جنوب ایفا می‌کند و به دلیل مستثنی شدن از تحریم‌های آمریکا به نقطه‌ای استراتژیک در جنوب کشور تبدیل شده است.
اما برای توسعه چابهار تاکنون چه اقداماتی انجام شده است. در این زمینه خبرنگار اقتصاد۲۴ به سراغ فرزین حقدل ، سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری منطقه آزاد چابهار رفته و از او در این باره سوال کرده است. حقدل که به تازگی به این سمت در چابهار منصوب شده است، پیشتر مدیریت شرکت سرمایه‌گذاری، توسعه تجارت و صید صنعتی سازمان منطقه آزاد چابهار و معاونت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری و نیز فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقه آزاد قشم را نیز در کارنامه کاری خود دارد و به خوبی با فضاهای اقتصادی و توسعه‌ای در چابهار آشنا است.
در ادامه گفتگوی مشروح اقتصاد۲۴ با سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری منطقه آزاد چابهار را می خوانید:
توسعه چابهار ، مزیتی برای تمام کشور
فرزین حقدل درباره اهمیت موضوع توسعه چابهار گفت: در منطقه آزاد چابهار در شرایط فعلی که توسعه سرمایه‌گذاری سواحل مکران هم موردنظر مقام معظم رهبری است و هم کل دولت ناگزیر به توسعه چابهار است، این مورد باید بیش از پیش مدنظر قرار گیرد. به علت مزیت‌های بی‌شماری که چابهار دارد و شاید تاکنون غفلت‌هایی در این زمینه صورت گرفته است این منطقه بسیار باارزش و دارای پتانسیل بسیاری است، در همین زمینه برنامه‌هایی که می‌توان در این حوزه انجام داد را آنالیز می‌کنیم تا اقدامات ماندگاری را بتوانیم به ثمر برسانیم.
وی افزود: ازآنجایی‌که استان سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های کم برخوردار است، با توسعه چابهار و توجه به این منطقه، نه‌تنها چابهار و استان سیستان و بلوچستان، بلکه همه استان‌های شرقی و حتی کل کشور از این قضیه منتفع می‌شوند.
اولویت‌های بخش سرمایه گذاری منطقه آزاد چابهار
حقدل گفت: اولویت‌های ما در وهله اول توسعه لجستیک و حمل‌ونقل ترکیبی و محور ترانزیت شرق ایران است. محور بعدی بحث شیلات است که مزیت عمده این منطقه محسوب می‌شود و با توجه به صنایع بالادستی مانند پتروشیمی و فولاد، صنایع پایین‌دستی و زیرشاخه‌های این صنایع رونق خوبی گرفته‌اند و فعالیت‌های خوبی را شکل داده‌اند.
وی افزود: در بحث صنعت فعالیت‌هایی در صنایع میانی صورت گرفته و مجوزهای جدید در حال صدور هستند و در همه حوزه‌ها به‌موازات پیش می‌رویم چه نفت و گاز و پتروشیمی و چه صنایع سنگین فولاد و همین‌طور صنایع متوسط و کوچک.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار تاکید کرد: در گردشگری همه موارد به‌طور منظم به‌پیش می‌رود و سرمایه‌گذاران زیادی برای توسعه این بخش اعلام آمادگی کرده‌اند تا این بخش هم استانداردهای لازم را داشته باشد. اگر همه این موارد باشد تجار و بازرگانان می‌توانند با سهولت بیشتری فعالیتشان را انجام دهند و در کل یک پکیج قابل قبولی داشته باشیم.
پالایش سرمایه گذاران در منطقه آزاد چابهار
فرزین حقدل با تاکید بر اینکه هم سرمایه‌گذاران داخلی و هم خارجی اقبال خوبی برای سرمایه‌گذاری در چابهار داشته‌اند، گفت: به‌طور منظم گروه‌های اقتصادی در این معاونت تشکیل و سرمایه گذاران پالایش می‌شوند.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار در توضیح مواردی که سرمایه گذاران باید دارای آن باشند افزود: برای جذب سرمایه‌گذاران واقعی روی چند مورد تأکید بیشتری داشتیم؛ اولین مورد آنکه توانمندی فنی شخصی که درخواست سرمایه‌گذاری دارد را مورد سنجش قرار می‌دهیم که در رشته تخصصی که قرار است سرمایه‌گذاری کنند را بدانند و متخصص آن حوزه باشند. در درجه دوم توانمندی مالی افراد بررسی می‌شود که با توجه به شرایط اقتصادی کنونی بتوانند این حداقل‌ها را انجام دهند و طرحشان را به نتیجه برسند و اواسط کار متوقف نشود. برنامه زمان‌بندی سرمایه‌گذاران نیز بررسی می‌شود که چه زمانی شروع و چه زمانی به نتیجه می‌رسد و دائماً کنترل پروژه می‌شود که اگر جایی نیاز به کمک بود سازمان به کمکشان بیاید که در روند اجرایی خللی ایجاد نشود و طرح توجیهی که برای کار در نظر می‌گیرند قابل‌قبول باشد و منجر به ضرر نشود. اگر این موارد را داشته باشند مجوزهای لازم در کوتاه‌ترین زمان به سرمایه‌گذاران داده می‌شود.
پارک لجستیک در منطقه آزاد چابهار طراحی می‌شود
حقدل در ادامه گفتگو با خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: در نظر داریم یک پارک لجستیک برای منطقه طرح‌ریزی کنیم تا کالاهایی که به منطقه وارد می‌شود چه برای صادرات مجدد و چه برای بقیه عملیات بندری و لجستیکی در آن پارک مستقر شود و در مسیر هم پارک‌هایی برای خدمات‌دهی به این عناصر حمل‌ونقلی تدارک دیده‌ایم.
وی افزود: اگر این پکیج اجرایی شود هم می‌توانیم استان‌های شرقی را بهره‌مند کنیم و هم کشورهای شرق و شمال شرق که دسترسی به دریا ندارند از این منافع منتفع می‌شوند که درآمد مستقیم آن برای منطقه چابهار خواهد بود و سایر سیستم‌ها هم از آن سود خواهند برد.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: مهم‌ترین رویکرد منطقه آزاد چابهار توسعه لجستیکی است. امروز باید در چابهار زیرساخت‌های موردنیاز برای این هدف آماده شود. این زیرساخت‌ها در مکان‌هایی که در حوزه لجستیک سرمایه‌گذاری می‌کنند موجود است به همین خاطر سرمایه‌گذاران به آن جذب می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: امروز برای توسعه چابهار مطالعات و پژوهش‌های لازم برای ایجاد زیرساخت‌های لجستیکی انجام‌شده و یکسری فعالیت‌های ابتدایی انجام‌شده که در نهایت به توسعه پایدار منطقه منجر شود.
چابهار، حلقه گمشده در کریدور شمال به جنوب
فرزین حقدل توضیح داد: سه منطقه آزاد اولیه کیش، قشم و چابهار که بسیار با درایت انتخاب و ایجاد شدند، هرکدام مأموریت خاص خودشان را داشتند و پس‌ازآن مناطق آزاد ثانویه اروند، انزلی، ماکو و ارس ایجاد شدند و آن‌ها هم زمینه فعالیت خاص خودشان را داشتند. آنچه مسلم است اینکه چابهار به‌عنوان محور ترانزیت شرق در میان مناطق مطرح است و به علت نقشی که در کریدور شمال به جنوب بازی می‌کند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی خاطرنشان کرد: کریدور شمال به جنوب جزو کریدورهای مهم جهان محسوب می‌شود که هزینه‌های حمل‌ونقل در آن‌ها کم است. این کریدور شبه‌قاره هند را به شمال شرق اروپا متصل می‌کند و مسیر کم‌هزینه و مناسبی را ایجاد می‌کند. کریدور شمال به جنوب در قسمت ایران دارای کاستی‌هایی است که این حلقه گمشده، چابهار است.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: اگر بتوانیم یک حمل‌ونقل ترکیبی و یک ترانزیت ترکیبی برای این منطقه راه‌اندازی کنیم و یک فرودگاه قابل اطمینان برای حمل مسافر و کالا و هم برای خدمات جانبی در نظر گرفته شود که در قالب یک شهر فرودگاهی انجام خواهد شد و اخیراً عملیات ساخت آن با حضور وزیر راه و شهرسازی زده شد، این اتفاق خواهد افتاد.
وی افزود: از طرف دیگر باید بنادر قابل اتکایی داشته باشیم که خوشبختانه بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری که با الحاقیه دولت جمهوری اسلامی قرار است به منطقه آزاد بپیوندد و لایحه آن در صحن مجلس مطرح است تا نمایندگان مردم هم آن را مصوب کنند؛ در قالب توسعه سواحل مکران بحث دریایی هم خواهیم داشت. برای توسعه زمینی که شامل توسعه جاده‌ها و اتوبان‌ها می‌شود و ریل راه‌آهن خواهد بود نیز ریل راه‌آهن که به چابهار می‌رسد حدود ۷۰ درصد ساخت آن تکمیل شده است.
چابهار به دنبال یک سیستم جدید، های تک و یک ارزش‌افزوده بالا در صنعت شیلات است
حقدل با بیان اینکه چابهار در میان کشورهای حوزه اقیانوس هند در زمینهٔ شیلات رتبه دوم صید را دارد و همچنین بزرگ‌ترین ناوگان صیادی منطقه را داراست افزود: کسب‌وکار اصلی مردم منطقه در حوزه شیلات است و به همین منظور ما در کنار این پتانسیل یک شهرک شیلات طرح ریزی کردیم. برای ایجاد صنایع های‌تک با دید صادراتی از سازمان توسعه تجارت درخواست صدور مجوز پایانه تخصصی صادراتی شیلات و آبزیان را برای این شهرک کردیم که کارهای مربوط به آن نیز در دست اقدام است.
این مقام مسئول در منطقه آزاد چابهار خاطرنشان کرد: همه این موارد در کنار هم موجب می‌شود آن ماهی که صیدشده باارزش افزوده بالاتر فرآوری شود و بعد از بسته‌بندی، به کشورهای هدف صادر شود.
وی ادامه داد: صادرات ما در حوزه شیلات در گذشته هدفمند نبوده و با برنامه‌ریزی‌های جدید قرار است پایانه تخصصی شیلات و صنایع های‌تکی ایجاد شوند. امروز تن ماهی همچنان به شکل گذشته تولید می‌شود اما در دنیا بسته‌بندی و کیفیت تغییر کرده که ما نیز تصمیم داریم به همان سمت برویم. یک قرارداد خوب برای صادرات ماهی با ژاپن منعقد کردهایم و مذاکرات خوبی هم با کشور عمان داشته‌ایم که امیدواریم به نتایج موردنظر برسیم.
زنجیره گردشگری چابهار تکمیل می شود
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: علاوه بر توجه و سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعت و تولید، همه افرادی که در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند نیاز به خدمات و رفاهیات دارند و از سویی خوشبختانه تعداد افرادی که برای گردشگری به چابهار سفر می‌کنند بسیار زیاد شده و به خاطر چشم‌اندازها و پدیده‌های بی‌نظیری که در این منطقه وجود دارد، می‌بایست برنامه‌ها به صورت ویژه‌ای دنبال شوند.
حقدل افزود: ما در بحث گردشگری و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مربوط به گردشگری نیز برنامه‌های بسیار خوبی داریم. برای مثال طرح‌های پیکره شش گردشگری و بسته‌های گردشگری آن آماده شده و می‌تواند به سرمایه‌گذاران ارائه شود.
وی همچنین توضیح داد: هتل‌های تجاری و تفریحی و باشگاه‌های تفریحی کنار دریا، کافی‌شاپ‌ها و… که می‌توانند زنجیره گردشگری ما را تکمیل کنند مدنظر هستند که آماده نیز شده‌اند و امکانات موجود در حال استانداردسازی هستند و ظرفیت‌های جدید نیز بر اساس استانداردها ایجاد خواهند شد و در آینده ای نزدیک تحول خوبی را در آن شاهد خواهیم بود.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار در پایان خاطرنشان کرد: اگر توسعه چابهار با همین روند پیش رود، حدوداً در چهار یا پنج سال آینده یک چابهار بسیار متفاوت خواهیم دید که می‌تواند به اقتصاد منطقه ایران و کشور و چابهار کمک کند.
