این جغرافیا بازارهای مختلفی را در دنیا به هم وصل میکند. در یک دهه اخیر در فضای رقابت بینالمللی هزینههای حمل و نقل و سرعت رسیدن به بازار، نقش و وزن زیادی پیدا کرده است و همه به دنبال کوتاه کردن مسیرها هستند. مسیر متعارفی که الان هند را به روسیه متصل میکند مسیر کانال سوئز است که انتقال از آن 36 روز به طول میکشد، اما با استفاده از حمل و نقل ترکیبی و از مسیر چابهار این زمان 14 روز است. همه صاحبان کالا و سرمایه بهدنبال کوتاه کردن مسیر هستند. به همین دلیل توجه به چابهار جذب شده است. نکته مهم دیگر که در تغییر نگاه به چابهار تأثیر گذاشته است توجه به توسعه سواحل مکران است و توصیه رهبری اهتمام دولتها برای توسعه مکران را بهدنبال داشته است. برای توسعه چابهار بندر شهید بهشتی بزودی به ظرفیت 8.5 میلیون تن میرسد. روز گذشته شاهد آغاز ساخت خط اتصال ریلی چابهار به زاهدن بودیم. این خط تحول بزرگی در مسیر چابهار ایجاد و نگاه سرمایهگذاران را به سمت چابهار جذب میکند.
وظیفه، مأموریت و مسئولیت ما به عنوان متولی توسعه چابهار، تسهیل گری و روانسازی برای حضور سرمایهگذاران در منطقه و استفاده از این فرصت و پتانسیل است. تلاش نخست ما رفع برخی دغدغههای سرمایهگذاران بوده است. پیشرفت پروژهها و رفع تعارضات، قوانین و مقرارات بین منطقه آزاد با بندر بین منطقه آزاد با مرز آبی، زمینی و هوایی را در دست اجرا داریم. تلاش زیادی انجام گرفت تا مرزها مشخص شود. سال گذشته محدوده منطقه آزاد از 14 هزار هکتار به 82 هزار هکتار تغییر کرد. در طرح جدید مرز زمینی، دریایی و هوایی پیشبینی شده است. با ساخت فرودگاه مسأله مرز هوایی حل میشود. با توسعه بندر شهید بهشتی در داخل منطقه مرز دریایی داریم. نقطه صفر مرزی ریمدان هم محدوده منفصلی به مساحت 6 هزار هکتار مشخص کردیم که مرز خشکی ما با کشور پاکستان و اتصال ما به پروژه سیپک چین است که غرب چین را به گوادر پاکستان وصل میکند. با حل مشکلات فنی و حقوقی که در قوانین و مقرارت وجود داشته، الزام بعدی ما توسعه زیرساختها است.
میلیارد تومان پروژه عمرانی در حال اجرا در منطقه داریم. این پروژهها عموماً آمادهسازی ارضی، توسعه شبکههای آب و برق و این دست پروژهها هستند. این اقدامات در فراهم کردن زمینهها برای ورود سرمایهگذاران به چابهار نقش مهمی دارند. توسعه صنایع در منطقه هم مدنظر است. فولاد و پتروشیمی 2 صنعت بالادستی است که یا ظرفیت خوبی در حال ساخت است. مجموعه فولادی با ظرفیت 1.6 میلیون تن با پیشرفت 30 درصدی در حال ساخت است. کنسرسیومی بین فولاد مبارکه و چادرملو برای ساخت صنایع فولادی 10 میلیون تنی تشکیل شده است که تحولی در صنایع و مجتمعهای فولادی در منطقه است. در حوزههای صنایع پاییندستی، کوچک و متوسط و تکمیل خوشههای صنعتی هم اقدامات مؤثری انجام شده و بسیاری صنایع استقرار پیدا کردهاند.
در 3 سال گذشته بیش از 500 قرارداد سرمایهگذاری در چابهار منعقد کردهایم که عموماً به ارزش ریالی بیش از 6 هزار میلیارد تومان است که این عدد منهای پتروشیمی و فولاد است. سرمایهگذاری در پتروشیمی و فولاد بیش از 20 هزار میلیارد تومان است. تحقق این سرمایهگذاریها بسیاری پروژههای شهری و عمرانی دیگر را محقق میکند و فضا فراهم میشود تا سرمایهگذاران در حوزههای مکمل هم حضور پیدا کنند. چابهار پایتخت دریایی ایران خواهد بود. این منطقه نقش بسیار مؤثری در رقابت منطقهای و دیپلماسی اقتصادی برای ما دارد. تا بهحال در شرایط تحریمی چابهار در تحرک دیپلماسی اقتصادی ما نقش مؤثری داشته است. چابهار توانسته به دلیل پتانسیلها و ظرفیتها، بخش عمدهای از مسائل را در محدوده خودش دور کند.
ما باید تلاش کنیم تمام توان، سیاست و برنامهها متمرکز باشد تا فعالیتهای چابهار سرعت بگیرد. آنچه امروز مانع توسعه چابهار و آزاردهنده است، نگاههای بخشی بین دستگاهها است. این تفاوت نگاهها زمان را از ما میگیرد. باید با ایجاد همافزایی و تعامل به توسعه سرعت دهیم چرا که رقبای ما بیرون از این فضاها، در حال پیشرفت هستند. کشورهای حاشیه دریای عمان به سرعت در حال پیشرفت پروژهها هستند. همه دغدغه و نگرانی ما این است که دوباره زمان را از دست بدهیم و فرصت را به کشورهای حاشیه خلیج فارس بدهیم. استدعای ما از متولیان سیاستگذاری و اجرا در حوزههای مختلف این است که رفتارهای موازی، متعارض و متضاد رفع شود. با مجموعه این اقدامات و پروژههای محرک توسعه، 5 سال آینده چابهاری متفاوت نسبت به آنچه امروز میبینیم، خواهیم داشت.